Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 7 oktober 2011

Ellen Heijmerikx bij Pauw en Witteman, 4 oktober 2011


Een krachtige vrouw zonder twijfel over het Noorse broederschap.

In de voorbeschouwing merkt Jeroen Pauw op dat Ellen recent twee boeken heeft geschreven over haar opvoeding in een streng christelijk milieu. Op zijn vraag of ze slachtoffer is van godsdienstwaanzin, antwoordt ze bevestigend. Die uitte zich bijvoorbeeld uit het slaan uit liefde zoals haar vader deed, vooral tegen haar broer, Job in haar eerste boek.

Voordat Ellen haar verhaal kan doen, steggelen de kersverse moeder Nebahat Albayrak en Frits Wester met elkaar over de positie van Job Cohen die een dag eerder in de flank werd aangevallen door de partijvoorzitster Ploumen van de PvdA. Op de vraag wat Ellen er van vindt zegt ze dat ze geen verstand heeft van politiek, maar het interessanter zou vinden te weten wat Cohen doet.

Jeroen Pauw toont het tweede boek van Ellen, getiteld Wij dansen niet, dat gaat over een meisje in een christelijke gemeenschap, het Noorse broederschap. We zien een fragment uit 2002 uit het NCRV-programma Heilig vuur, waarin gefilmd werd tijdens een dienst in de Schermer en een camping in Twente waar het broederschap elkaar, zoals ook beschreven in Blinde wereld, in de zomers ontmoette.

Ellen herkent nog wel personen uit de reportage, neven zelfs. Het Noorse broederschap kwam in de jaren vijftig naar ons land toe en vormde een aantrekkelijk alternatief na de onveilige oorlogstijd. Het verschafte een leidraad, zin en presenteerde zich als een godsdienst voor de gewone mens. Ellen werd erin geboren en aldus ook een bruid van God.

Ze zegt dat er een strijd wordt geschapen tegen jezelf. De hoofdpersoon Janne gaat in Wij dansen niet in een euforische stemming haar bezittingen verbranden. Ellen leest daarover voor.

Een misdadig trekje, zegt Witteman.
Je bent als kind nooit goed zoals je bent, antwoordt Ellen. Je moet je emoties onderdrukken. Haar vader sloeg omdat dat het beste was voor het kind. Jongens en meisjes werden gescheiden in verband met de opkomende lusten, die gedood dienden te worden. Daarmee werd een deel van jezelf gedood. Je experimenteert niet met gedrag want dat is zondig.

Kon je daarover praten met leeftijdsgenoten? vraagt Pauw.
Ellen zegt dat zoiets taboe was maar uit Blinde wereld herinner ik me een heel mooie dialoog tussen Kieke en haar vriendinnetje tijdens het kamp in Twente. Ellen zegt dat de vrouw onderdanig is aan de man en daarom een hoofddoek draagt.

Witteman vraagt of het moeilijk was om uit te treden.
Ellen kon niet anders. Ze liep tegen de bekrompenheid aan. De buitenwereld werd weggehouden, maar het geloof zit nog in je. Haar familie vond het pijnlijk. Haar moeder sprak haar aan over haar mascara en vertelde over de verloren zoon en het verdwaalde schaap.

Heb je nog contact met je ouders?
Twee keer per jaar. Mijn oudste broer is ook uitgetreden en woont als een kluizenaar in de Verenigde Staten, mijn zus gelooft nog wel. Ik heb wel een band met haar. Ze las Blinde wereld, maar ik kan daar niet met haar over praten. Mensen in het broederschap zijn tot op zekere hoogte gelukkig, maar dragen wel een verwaarloosde identiteit met zich mee.

Witteman vraagt naar het succes van haar boeken, meeliftend met Knielen op een bed violen. Ellen zegt dat ze het broederschap niet veroordeelt, maar in het gevoel van een kind kruipt, hetgeen herkenning oplevert.

Ellen vraagt zich af of er godsdienstvrijheid kan bestaan in een gelovig gezin? De teleurstelling dat een kind met het geloof breekt gaat altijd ten koste van de liefde en aandacht van de ouders.

Ze werpt hiermee een lastige kwestie op, die verder gaat dan het geloof en betrekking heeft op allerlei vormen van geestelijke beïnvloeding. In hoeverre mag je als ouder je kind je ideeën opdringen? Wat gebeurt er als je dat niet doet? Het jonge kind neemt vooral de sfeer van zijn ouders over. Meer nog dan de bewust overgedragen normen. In de lagere schoolleeftijd wil het zich graag identificeren met zijn ouders. In de puberteit zet het zich weer tegen hen af om een eigen identiteit te vormen. Droevig als dit proces zo verstoord wordt, maar wel vervullend om over te schrijven.   


    


Geen opmerkingen:

Een reactie posten