Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 18 juli 2012

Volgende fragment, jubileum uitzending Zomergasten, 15 juli 2012


Vijfentwintig jaar Zomergasten vraagt om een terugblik. Al is dat misschien wel een Droste blik: een herhaling van een herhaling. Roel van Broekhoven legt echter de nadruk op de ervaringen van de elf presentatoren en hun 125 gasten. Sanne Wallis de Vries doet een entre-acte als bekende Nederlander die heel graag gevraagd wil worden als zomergast. Het programma leende zich uitstekend om door critici beoordeeld te worden.
Het begon in 1988. Nederland 3 was net in de lucht en men zocht invulling voor het nieuwe televisienet. De VPRO kwam met het idee van herhalingen, uitgekozen door een gast.

De 37 jaar jonge Peter van Ingen (1988-1995) ontvangt Pierre Janssen als eerste en dat is niet voor niets. De authentieke kunsthistoricus die vroeger het programma Kunstgrepen op de buis bracht, wordt wel de uitvinder van de Nederlandse televisie genoemd. Janssen vond dat televisie snaren moest raken, de wereld groter maken. Zoals hij Zomergasten invulde zo bleef het zegt, Van Ingen, die later hoofdredacteur werd van het programma. Hij stapte in het diepe. Hij herinnert zich de openheid van Piet Vroon (1991) over zijn vader en zijn depressies. Ischa Meijer probeerde de rol van interviewer over te nemen. Als presentator kreeg hij veel kritiek.

In later jaren dienden de beelden om meer te weten te komen over de gast. Kunstkenner Ernst van de Wetering gebruikte de uitzending om het NSB verleden van zijn vader te onthullen. Ook werd de persoon van de presentator belangrijker. Iedereen begon zich met de keuze te bemoeien. De nieuwe presentator Jan Leyers (zie foto) moest zijn uitverkiezing geheimhouden. Hij informeerde alleen zijn vrouw omdat ze niet op vakantie konden. 

Freek de Jonge (1996) werd gevraagd omdat hij zelf iets zou bijdragen aan het programma, maar werd door de kritiek platgewalst. Vooral na de eerste uitzending met Connie Palmen. Connie vond dat Freek het vooral over zichzelf wilde hebben. Freek wilde zich inderdaad niet dienstbaar opstellen. Hij walgde van een fragment van een anorexisch meisje, zocht de confrontatie. Jan Vrijman zette hem voor schut met een fragment over Neerlands Hoop dat door Freek niet op prijs werd gesteld. Hij verliet de studio en kwam terug met een meel bestoven gezicht.  

Wim Schippers (1997) wil niet napraten. Het gesprek met Candy Dulfer vlotte niet, net als met Arnon Grunberg, maar desondanks vond hij het wel zinvol.

Hanneke Groenteman (1998) had eerder al interview ervaring, maar het was haar niet duidelijk wat ze met professor Gunning moest aanvangen. Het boeiendst zijn het gesprek met Alex van Warmerdam, die haar leerde kijken door zijn ogen. Een door hem uitgekozen fragment van vechtende politici in verschillende parlementen was hilarisch.

Adriaan van Dis (1999-2002) beleefde met Zomergasten een tv-come back. Hij werd van zijn stuk gebracht door Raoul Heertje, die er bezwaar tegen maakte dat hij eerst geen wijn kreeg en het afscheid van Swiebertje weer emotioneel vond. Er keken 800.000 mensen, twee maal zoveel als anders. De uitzending met Kader Abdolah was spraakmakend omdat Abdolah zich niet liet onderbreken en een woordvoerder wilde zijn voor immigranten in Nederland. Van Dis bedreigde hem met het stoppen van de uitzending als hij niet beter luisterde. Men dacht in de huiskamer dat Abdolah een imitatie was van Kees van Kooten met snor. Kristien Hemmerechts hield een betoog tegen het voyeurisme van de televisie en vergeleek dat tot afschuw van Van Dis met een vaccuümpomp die de schaamlippen van een vrouw opblaast.

Joost Zwagerman (2003-2004) werd in het diepe gegooid met advocate Britta Böhler. Voorafgaande aan de uitzending wandelde hij eenzaam in Artis. De uitzending met Ayaan Hirshi Ali (2004) was spraakmakend omdat daarin haar film Submission werd vertoond, die enkele maanden later de dood van Theo van Gogh tot gevolg had. Voorafgaande was er discussie op de redactie. Zwagerman zelf vond het riskant. Ayaan kreeg alle tijd om haar standpunten uiteen te zetten. Ze vindt het moeilijk om te zeggen dat ze de film niet had moeten maken, maar vindt dat de dood van Van Gogh het niet waard is geweest.

Connie Palmen (2005) was zowel gast als presentatrice. Ze droeg jasjes in vijf verschillende opzichtige kleuren. Haar mooiste gesprek was met Robbert Dijkgraaf, die niet door een eerdere selectie kwam omdat hij volgens Zwagerman zes afleveringen van Koning Klant wilde zien. Het thema was verbeelding en begon met Sponge Bob. Palmen schaamde zich om te praten over de erectie die de Vlaamse zanger Tom Barman thuis op de bank kreeg bij het zien van de Dolly Dots.

Joris Luyendijk (2006-2007) werd door zomergasten gesloopt. Vooral in het gesprek met Leon de Winter over de joodse identiteit. Ze zaten als twee apen op een rots tegenover elkaar. Linda de Mol, die hij een communicatie bedrijf noemt, had men niet moeten uitnodigen. Na haar recente scheiding was ze zo dicht al een doos en Joris kon dat later begrijpen. Hij weet verder te melden dat de kijkcijfers steeds belangrijker werden,dat men daarom gasten neemt als Henk Jan Smits, dat een gast niet te lelijk moet zijn, geen snor mag hebben (zeker bedacht na Kader!) en zich moet lenen voor uitbeelding. In het persoonlijk leven moet iets interessants zitten zoals een depressie en de fragmenten moeten ook betaalbaar zijn.

Bas Heyne (2008) werd min of meer overvallen door zijn taak. Voorafgaande aan het gesprek met Plasterk kreeg hij een inzinking. Hij had een openhartig gesprek over de dood van de moeder en de zus van Tom Holkenborg (Junkie XL), die na het programma instortte.

Margriet van der Linden (2009) werd door de kritiek als een ijskonijn neergezet, waardoor Carice van houten niet uit de verf kwam. Hanneke Groenteman trok op haar blog fel van leer en hij daar achteraf spijt van. Margriet kan zich voorstellen dat haar directieve opstelling haar gasten afschrikte, al vonden de modemannen Rolf en Victor het een boeiend gesprek.

Jelle Brandt Corstius (2010-2011) wilde de fragmenten niet van tevoren bekijken en kwam daar op terug na kritiek dat hij de door Jan Marijnissen genoemde monseigneur Bekkers en de door Erwin Olaf genoemde Jean Genet niet kende. Olaf hield ook een bevlogen tirade tegen potenrammers. Brandt Corstius had een goed gesprek met Paul Verhoeven, een goed causeur.

Komende zondag houdt Peter van Ingen Jan Leyers buiten het zicht van de camera een bordje volgend fragment voor als het gesprek met Henny Vrienten te lang duurt. Sanne Wallis de Vries is toch met vakantie gegaan. 

Hier een preview van dit jubileumprogramma van tien minuten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten