Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 29 september 2012

Made in Germany, Tegenlicht, 24 september 2012


Gluren bij de buren

In een poging een verklaring te vinden voor het feit dat de economie van onze oosterburen zoveel beter draait dan die van ons, ging Tegenlicht de grens over. Eerst naar een geheel in glas uitgevoerde Volkswagenfabriek in Dresden (zie foto) waar de Phaeton gemaakt wordt. Volgens een leidinggevende is dat de juiste omgeving vanwege de Saksische ingenieurstraditie. De driehonderd medewerkers zijn gehecht aan hun bedrijf en blijven daar gemiddeld negen jaar werken. De hoge arbeidskosten betalen zich terug door de kwaliteit.

Socioloog Dirk Kaesler bevindt zich in een casino in Wiesbaden, een omgeving die niet strookt met de opvattingen van de protestant Max Weber. Terwijl een katholiek zich af en toe een misstap konden veroorloven die door een biecht werd vergeven, stond een protestant zijn hele leven voor het aangezicht van God. Hij was dan ook punctueel, betrouwbaar. Zijn beroep was zijn roeping. Na de Entzauberung verzelfstandigden zich die eigenschappen en pasten prima bij het kapitalisme.    

Zijn collega Ulrich Beck stelt dat het Noord-Zuid conflict zijn wortels kent in de tegenstelling tussen protestantanten en katholieken. Stands - , professioneel - en kwaliteitsbewustzijn gaan samen bij vakarbeiders als orgelbouwer Christhard Grummt uit München. Deze ambachtsman staat in een lange traditie, waarin kwaliteit en een streven naar schoonheid samengaan.

De Nederlandse theatermaker Johan Simons, directeur van de Münchner Kammerspiele, zegt dat de vraag naar profijt niet wordt gesteld. Hij krijgt een subsidie van meer dan dertig miljoen euro en wordt geacht een tegendraads programma te bieden. Er is een Angebot Kultur in plaats van een vraagcultuur en een belezen middenlaag. Beck zegt dat Bildung, vorming dus, belangrijk is in een tijd waarin de inhoud van de arbeid sterk aan verandering onderhevig is.

Een voorbeeld van dat laatste is Arri, een fabriek waar men camera’s produceert. Men schakelde over van een analoge naar een digitale productie. Flexibiliteit is belangrijk in het midden- en kleinbedrijf dat de ruggengraat van de economie vormt.

De Duitse economie is geworteld in de regio. Regionale banken ondersteunen een windpark in Wiemersdorf, dat door burgers is opgezet en niet werd gesubsidieerd. Beck zegt dat initiatieven van onderop een nieuw soort democratie vertegenwoordigen, waarin grote ondernemingen het voor het nakijken hebben. Hij was voorzitter van de Energiewende-commissie die onderzocht hoe Duitsland zonder kernenergie kon. Ook de universiteit werkt mee. Aldus boort men nieuwe markten aan voor duurzame energie.

Een belangrijk element in de Duitse houding tegenover kernenergie is de bijzondere verhouding met de natuur. Historicus Bernd Ulrich spreekt van een sterk milieubewustzijn, dat teruggaat tot de Romeinse tijd toen een Romeins legioen verslagen werd in de donkere bossen. Volkspsychologisch wordt de Germaanse mentaliteit onder andere verbeeld door Heinrich Heine. Beck stelt dat Europa deel is van het eigen bewustzijn. De hereniging die in de grondwet was vastgelegd strekt zich uit tot Europa, dat van belang is voor de Duitse welvaart.

Jürgen Stark was tot 2011 lid van de directie van de ECB in Frankfurt. Hij stapte op omdat hij tegen het opkopen van staatsleningen was. Daarmee werd het zuidelijke landen te gemakkelijk gemaakt hun tekorten kwijt te raken. De Duitse economie is een belangrijke anker, maar mag niet verzwakt worden, want dat is fataal voor het hele continent. Vroeger stond de D-Mark voor het Duitse bewustzijn, Merkel probeert de euro daarvoor in de plaats te krijgen.       

Hier meer op de site van Tegenlicht.


1 opmerking:

  1. Onderbelicht bleef de plaats van familiebedrijven in Duitsland. Die kennen een lange traditie en houden het vakmanschap in ere.

    BeantwoordenVerwijderen