Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 28 oktober 2012

IK MAN/VROUW, tentoonstelling, Museum het Dolhuys, Haarlem


Geen label, maar mens

Er loopt een vage scheidslijn tussen mannen en vrouwen. Wie bepaalt wat jij bent? Op de tentoonstelling in het Dolhuys worden we ons zeer bewust van die vraag. Het begint al met een boeiende video van een huilende prinses, die een kroontje opgezet krijgt. Coronation 2010, heet het filmpje dan ook, gemaakt door Koen Hauser.

Vervolgens stuiten we op een bord waarop de verschillende begrippen uitgelegd worden. Het belangrijkste is de genderidentiteit, het gevoel vrouw, man of beide te zijn, dat zich vormt rond ons tweede of derde levensjaar en dat niet meer verandert. Daarnaast kennen we de genderrol en de genderdysforie, als je je niet prettig voelt in je geslachtsrol. Erger is het als je een genderidentiteitsstoornis (GIS) hebt, dan kun je je volledig laten ombouwen (transseksueel) of gedeeltelijk (transgender). Daarnaast is er nog intersekse en de travestiet.

Dit klinkt noga technisch maar het is een boeiende reis door de wereld van transseksuelen, transgender, genderkinderen vrouwelijke mannen en mannelijke vrouwen, samengesteld door Floris Mulder, de huisfilosoof van het museum en Esther Vossen, programmeur beelden kunsten, en aanschouwelijk gemaakt met foto’s, filmpjes, monologen, krantenberichten etc. Ted van Lieshout levert vier gedichten waaronder Het meisje dat geen poppen wilde. In de hoek staat zelfs een castratietafel die in Sint Willibord in Heiloo gebruikt werd. 

Er zijn foto’s van Sarah Wong over genderkinderen, die geboren zijn in een verkeerd lichaam. Chris Rijksen publiceerde in 2011 het boekje Mijn tweelingbroer en in 2012 The Crystal Ballbook. Diana Blok toont in de serie See Through Us (2009) foto’s uit Turkije en klassieken uit de serie Invisible Forces, tussen 1979 en 1982 met Marlo Broekmans.
Saskia van Wieringen doet onderzoek naar heteronormativiteit in Zuid Oost Azië, waar onder invloed van hindoeïsme en boeddhisme toch een andere, minder sterke sekse identiteit bestaat. Wetenschapsjournalist Mark Mieras schrijft vanuit hersenonderzoek.
Filmmaakster Corinne van Tongerloo werd geboren als Cornelis in Antwerpen en liet, omdat dat in Nederland verboden was, een transgender operatie verrichten in Casablanca. Woman she is, woman she will be, schreef ze eerder achterop een foto van zichzelf. In 2011 maakte ze de documentaire I am a woman now. Pas in 1985 konden Nederlandse transseksuelen voor de Burgerlijke Stand van geslacht veranderen.
Maya Posch werd geboren als man maar kreeg op zijn zestiende vrouwelijke vormen en wordt interseks of hermafrodiet genoemd, nl. een man met secundaire vrouwelijke geslachtskenmerken. In maart j.l. werd haar door de rechtbank in Alkmaar toegestaan
als vrouw door het leven te gaan.

Travestie is een bekend verschijnsel. In de foto Ceci n’est pas une femme musulmane uit 2009 belicht Mehdi – Georges Lahlou een intercultureel aspect.

Sodomieten zoals de mannelijke homoseksuelen genoemd werden, werden vroeger ter dood veroordeeld tot in 1811 de Code Penal door Napoleon werd ingevoerd. Vanaf eind 19de eeuw kwam homoseksualiteit terecht in de psychiatrische hoek. Freud dat het de uitkomst was van een neurotische ontwikkeling tijdens de kinderjaren waarin men een afkeer ontwikkelde van leden van het andere geslacht. In 1928 verscheen het boek The well of loneliness van Radcliffe Hall, waarin hoofdpersoon Stephan Gordon een veel velen herkenbaar gevoel van leegte in het huwelijk ervaart. Mary Huis, de eerste vrouw in het hoofdbestuur van het COC, schreef in een brief aan vrienden over haar, door haar homoseksuele geaardheid, ongelukkige huwelijk met Ede van Boheemen die nota bene zelf ook homoseksueel was. In 1971 werd het officieel als stoornis uit de psychiatrische handboeken geschrapt. 

Huisfilosoof Mulder vindt de rol van de psychiatrie minder negatief dan hij had gedacht. Naast het labelen als geeestesziek waren er ook psychiaters die de emancipatie voorstonden. Nog steeds lijkt het me een hele strijd als je je goed voelt met je seksuele identiteit.
Moniek Toebosch ofwel Paul Rubens naar haar tweede doopnaam Pauline en de achternaam van haar moeder is kunstenaar. Ze beleefde in 2010 haar coming out: ze was man en vrouw tegelijk. Geen label maar mens

De tentoonstelling die de beeldvorming over seksuele identiteit ter discussie wil stellen en bezoekers wil aanspreken op hun vooroordelen is nog te zien tot en met 17 maart 2013. Men kan ook nog een zelftest doen.

Hier Coronation 2010, hier foto’s uit See Us Through en hier uit Invisible Forces van Diana Blok. Hier het portret van Lahlou.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten