Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 23 oktober 2012

Van Cartier naar Confusius, Tegenlicht, 22 oktober 2012


Is dit alles?

Niet alleen in de Nederlandse politiek doet men aan herbronnen, het opnieuw zoeken naar de wortels van de overtuigingen, ook in China houdt men zich daarmee bezig. Althans een groepje studenten onder leiding van professor Zeng Yi in Shanghai. In deze documentaire volgt Marije Meerman een aantal studenten, maar ze begint met de enorme woonblokken van Shanghai die meteen de vraag oproepen of dit nou alles is.

China heeft zich in korte tijd ontwikkeld van een agrarische samenleving met hechte familiebanden tot een industriële met kleine gezinnen, met de bijbehorende problemen op het gebied van waarden en normen. Niet alleen in de communistische partij heerst corruptie.

Studenten van verschillende richtingen aan de Fudan universiteit, vaak enig kinderen van buiten de stad, komen samen in het huis van professor Zeng Yi in Shanghai om het werk van Confusius te bestuderen. Zeng Yi vindt de samenleving te pragmatisch.

Cheng Fulei studeert geschiedenis en houdt van de persoonlijke benadering van de professor. Hij vindt dat de corruptie moet worden aangepakt. Confusius benadrukt gerechtigheid. Hij vindt dat men zijn positie in de maatschappij niet mag misbruiken. De overheid mag geen huizen van mensen zomaar afbreken. Er is behoefte aan een normatief systeem. Hij wil aansluiten bij het wereldbeeld van zijn voorouders. Hij is 27 jaar. Zijn ouders willen dat hij op zijn dertigste kinderen heeft. Hij voelt zich doelloos en schuldig. Leeft een mens voor zichzelf? In het proces van modernisering veranderen de tradities. Ooit leefde hij in een rustig dorp met een zandweg, inmiddels komt men daar om van de herrie. Dorpelingen vergelijken zich met elkaar en daardoor is er jaloezie en roddel. In China is meer aandacht voor rituelen dan in het Westen zoals wanneer je wat draagt en wanneer je wat zegt.   

Sun Wenwen doet literatuurwetenschappen en was verbaasd dat iedereen bij de professor op de grond zat. Ze zit in de mensa en vindt het belangrijk haar bord leeg te eten. Haar familie is dichtbij, maar de afstand met hen is groot. De economische vooruitgang heeft een spirituele leegte geschapen. Men is niet gelukkig. Er ontbreekt iets in het leven.

Shen Juen bezoekt in Gufu, Oost-China de begraafplaats van de familie van Confusius, die van 500 voor Chr. tot in de moderne tijd leefde. Hoewel het Chinese marxisme de officiële leer is, wordt het Confusianisme gedoogd. Ooit werd een beeld van Confusius op het plein van de Hemelse Vrede geplaatst, maar dat werd weer weggehaald. Ze denkt niet dat het ooit nog weer terugkomt. Links en rechts betekenen in China iets anders dan in het Westen of in de Sovjet-Unie. Rechts wil democratie en een markteconomie. Het Confusianisme is een conservatieve stroming. Ze wil beginnen met zelfontwikkeling, daarna de familie op orde brengen, vervolgens het land en dan de wereld.  

Lu Jiansong doet literatuurwetenschappen. Het gaat hem om harmonieuze relaties. Gewone mensen leren de klassieken niet meer, maar het gaat om het in praktijk brengen van de principes. In het Westen is men onafhankelijker, in China ligt meer nadruk op plichten. Hij is inmiddels getrouwd en gaat voor eigen succes. Romantisch samenwonen is niet mogelijk in China. Men krijgt een relationeel netwerk opgelegd. Samen met zijn vrouw gaat hij naar zijn ouders in Jiaxing in de provincie Zhejiang. Zijn vader bespuit de gewassen en wil dat zijn zoon ook boer wordt, dan heeft hij een basis, maar Lu kiest voor hoofdarbeid, al vindt hij kinderlijke gehoorzaamheid wel een belangrijke waarde.

Hoogleraar Ding Yun onderwijst westerse filosofie. In China gaat het meer om het geweten en de ethiek, doceert hij. Ik vond het verbazend te zien dat de Chinezen zich zo verdiepen in Kant en Plato. 

De uitzending werd gemaakt door Marije Meerman in samenwerking met Ying Zhu, professor aan CUNY, New York, die schrijft over de hedendaagse Chinese samenleving & media. Marije tekende eerder voor de uitzending Google versus China

Hier meer informatie op de site van Tegenlicht, ook met foto’s van de genoemde studenten.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten