Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 25 januari 2015

Theaterrecensie: Men., BOG, Toneelschuur, 24 januari 2015



Meningen als hardnekkige lijm die plakt aan onze handen

De voorstelling Men. van de Vlaams Nederlandse collectie BOG, die tegelijk ook een collectief is, komt op een mooi moment. De vrijheid van meningsuiting is na de aanslagen in Parijs weer in het geding. De vrije wereld loopt te hoop tegen de aantasting ervan door een stel godsdienstwaanzinnigen. Wat er precies beschermd moet worden is niet geheel duidelijk. Het gaat in ieder geval om het recht van cartoonisten om zich vrij te uiten en daarmee een ongezouten bijdrage te leveren aan het publieke debat, maar misschien is onze beschaving meer gebaat met zelfcensuur dan met het idee om overal maar meningen op na te moeten houden en die te moeten ventileren.

Van te voren kon het publiek zich op de site van de Toneelschuur voorbereiden door zonder het gebruik van een woordenboek invulling te geven aan begrippen als mening, oordeel, standpunt, vooroordeel, indruk en idee. Men kreeg er een bedankje voor.

In Men. - de titel staat voor mensen - krijgen we een speels taalspel voorgeschoteld waarin de eigen mening tot in het absurde wordt geventileerd en afgebroken. Een mooi voorbeeld is de mening van de enige man in het gezelschap die daarbij tegenstrijdige standpunten over pedofilie naar voren brengt. Een medespeelster brengt daar heel ontwapenend tegenin dat zij de klank van het woord pedofilie mooi vindt, maar de volgorde van de klinkers moeilijk uit te spreken.

De vier leden van de collectie beginnen achter een houten schot dat langzaam omhoog gaat wanneer ze als sprinters aan een hardloopwedstrijd tegen de achterkant van het podium duwen. Het is alsof een scheidingswand wordt opgehaald, waardoor ze vrij zijn te zeggen wat ze willen. Dat ze daarbij niet elkaar proberen te de loef af te steken, geeft toch echt aan dat ze een collectief zijn.

Ik vind… Met deze twee woorden beginnen de meeste zinnen in dit talige theaterstuk. Om beurten brengen de vier spelers in sjofele kleren, die wellicht het gebrek aan pretentie moeten benadrukken, hun mening in. De opinies breiden zich uit, worden absurder. Ze worden soms in samenspraak met elkaar en een andere keer uitvoeriger door een van de spelers naar voren gebracht. Fraai is de tegenstelling tussen de man die zich zeer verantwoordelijk voelt voor zijn daden tegenover de vrouw met de blote benen die oproept om alles te vergeten, zelfs het vergeten. Fraai is ook de rede van deze laatste speelster die, nadat ze mechanisch van het podium weggeschoven is, haar identiteit probeert vast te stellen, een beetje zoals kinderen doen die zich vestigen in het middelpunt van het heelal, maar dan uitgebreider met zo’n beetje alle classificaties die ze voor zichzelf kan bedenken. Als ze zich realiseert dat ze in de kou staat spoedt ze zich naar haar medespelers die haar koeltjes opnemen, terwijl ze toch over het algemeen een begripvol oor voor elkaar hebben.

Tenslotte wordt het vuilnisvat aan meningen weer enigszins geleegd door stellige meningen te herroepen, al is dat door het vervangen van weer andere meningen. Ze doen denken aan een goedje dat aan de vingers plakt en niet te verwijderen is, zonder opnieuw vieze handen te krijgen. Door het plotselinge einde beseffen we dat er nooit een eind aan onze meningsuiting komt. Even is het stil, maar bij het afdalen van de trap klinkt alweer het geroezemoes in het theatercafé. Het bewijst hoe hard wij onze meningen nodig hebben, herstel: nodig dénken te hebben, want dat bewijst BOG.  
  
Hier de fraaie site van de BOG collectie, waarop u zich kan aanmelden als lid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten