Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 2 maart 2015

United States of Secrets (2014), tweedelige documentaire van Michael Kirk



United States of Secrets vertelt het verhaal achter de openbaringen van Edward Snowden over de Amerikaanse spionagepraktijken in 2012. Veel is al te horen geweest in de gelijknamige documentaire Snowden die eerder in het Belgische Panorama werd uitgezonden. Michael Kirk gaat dieper in op de achtergronden van de illegale activiteiten van de NSA, die na de instorting van de Twin Towers opbloeiden. Zelfs Barack Obama durfde na zijn verkiezing in 2008 deze praktijken niet aan banden te leggen.  

De documentaire zit sterk in elkaar. Er zijn vele betrokkenen ondervraagd, waaronder ook bad guys zoals NSA directeur William Hayden. De verschillende personen vullen elkaar aan.   Chris Kijne spreekt met een sonore maar betrokken stem het commentaar in. Voordat Kirk ingaat op The Program, de illegale spionagemethode van de NSA, leidt hij de documentaire in met de spannende gang van zaken in Hong Kong, waar NSA medewerker Snowden geheime informatie doorgeeft aan twee journalisten van The Guardian. The Guiness is good, mailt Ewen Macaskin naar zijn krant, om aan te geven dat Snouwden geen kat in de zak was.

Deel 1: The Program

The Program was een bestaand spionageprogramma dat na 11 september 2001 uit de kast gehaald werd om nieuwe aanslagen te voorkomen. De NSA, die aanslagen moest verijdelen, was door de gebeurtenissen behoorlijk in het hemd gezet. Vicepresident Cheney zette de NSA onder druk om ervoor te zorgen dat dit nooit meer zou gebeuren. Hij gaf toestemming alles uit de kast te halen wat daarvoor nodig was. Medewerker Tom Drake vond oude software van Thin Thread, dat in de Nixon periode ontwikkeld was door Binney. Hoewel privégegevens daarin versleuteld waren, vonden zijn meerderen dat dit niet meer hoefde. De toestand van het land vereiste dat verdachten meteen konden worden geïdentificeerd. Niet iedereen was gelukkig met dit standpunt. Medewerker Ed Loomis was tegen de inbreuk op de burgerlijke vrijheid en ging met pensioen, Drake kreeg te horen dat hij zich er verder niet mee moest bemoeien. Telefoonmaatschappijen gaven steun aan The Program, waardoor Amerikanen via internet, telefoon konden worden afgeluisterd.     

Binney stapte naar het Congres en lichtte de Republikeinse Diane Roark in. Die probeerde er werk van te maken, maar wist niet dat een exclusief groepje partijleden op laste van geheimhouding op de hoogte was gesteld door de regering. Ze stapte naar Hayden, die toegaf dat hij toestemming had van de president, hetgeen haar nog ongeruster maakte.

Begin 2003 kwam Thomas Tamm in dienst als officier van justitie van de FISA die als taak had om toezicht te houden op de veiligheidsdiensten. In die hoedanigheid stuitte hij op The program, maar zijn onderzoek stuitte op tegenwerking. Jack Goldsmith die op justitie zat wilde de toestemming intrekken, maar kreeg Cheney op zijn dak. Er dreigde een botsing tussen regering en ministerie. Cheney probeerde die in de kiem te smoren door de doodzieke minster Ashcroft in het ziekenhuis een verklaring te laten ondertekenen, maar die weigerde, net als zijn opvolger Coney. Daarom probeerde Cheney het zonder de handtekening van de minister. Hayden stond erachter, geschrokken van de aanslag op het treinstation Atocha in Madrid in april 2004 als hij was.

Goldsmith en anderen namen ontslag en brachten daarmee de herverkiezing van Bush in gevaar. De directeur van de FBI moest het probleem oplossen en vond een andere wettelijke basis voor The Program. Bush hield in verkiezingspraatjes vol dat er niets illegaals gebeurde. Tamm wist beter. De zaak knaagde aan hem en hij belde anoniem met Eric Lichtblau, een journalist van de New York Times. Een andere journalist van de NYT, James Risen,   was al op de hoogte. Hij belde Hayden die zich doodschrok en ophing, maar wel de zaak bij zijn meerderen aankaartte. Er volgden onaangename gesprekken tussen regering en NYT, die hoofdredacteur Bill Keller deden besluiten om van publicatie af te zien. Hayden werd gepromoveerd tot directeur van de CIA, Alexander nam zijn plaats in als directeur van de NSA, maar was net als zijn voorganger niet ontvankelijk voor kritiek van Drake op The Program. Drake werd vervolgens buiten spel gezet

Een jaar later was de hoeveelheid informatie die de NSA bijeenbracht enorm gegroeid. Risen schreef een boek over de zaak en liet Ed Loomis een hoofdstuk lezen. Keller was niet blij, maar stond, ondanks intimidatie van de regering die NYT straks de schuld van een nieuwe aanslag in de schoenen zou schuiven, publicatie toe. De openbaarmaking van de illegale praktijken schokte in 2005 de wereld. Bush ging niet op de hoofdzaak in en Hayden bagatelliseerde het illegale karakter. Het was het begin van een periode met veel gedraai.

Drake pikte het niet langer, besloo tot wat genoemd wordt de nucleaire optie, en lichtte anoniem The Baltimore Sun in over het clandestien spioneren. Er verschenen ook andere artikelen, waarop Cheney een eind wilde aan alle lekken. De FBI onder leiding van Gonzales verhoorde mogelijke daders. Tamm was bang, nam ontslag en wachtte net als Goldsmith in de zomer van 2007 op een dagvaarding. Men viel binnen in de woningen van Binney, Loark en Loomis. De laatste is er nog kapot van. Vervolgens was Drake aan de beurt. Men sloeg zijn openbaringen in de wind. Hij werd onder druk gezet maar gaf niet toe. Hij hoopte dat Obama in 2008 voor een verandering zou zorgen. Inmiddels breidde Bush de illegale praktijken tot wereldwijd uit. Obama werd voor het blok gesteld om daarmee akkoord te gaan en deed dit ook. Als president zag hij af van het kortwieken van The Program. De jonge vaderlandslievende Snowden bezag deze praktijk vanuit Japan met lede ogen. Drake ging in 2010 voor de bijl, maar kwam er een milde straf vanaf omdat hij nooit staatsgeheimen openbaar maakte. The Program leidde tot weinig ophef. Snowden bedacht een eigen plan en riep de journalisten van The Guardian naar Hong Kong.                   

Deel 2: Privacy lost

Toen Snowden Clapper, die in dienst was van Obama, voor het Congres hoorde verklaren, dat er niets onwettigs gebeurde, was voor hem de maat vol en lichtte hij de journalisten in. The Guardian gaf de NSA vier uur om te reageren. NSA medewerker John Delong viel van zijn stoel. De NSA probeerde The Guardian tevergeefs aan het lijntje te houden. Barton Gellman van The Washington Post publiceerde gegevens over Prism, waaruit bleek dat de NSA veel meer verzamelde dan alleen telefoongegevens. Obama bagatelliseerde de zaak. Snowden zag hem op CNN en wist dat Obama niet vermoedde wat er allemaal nog meer zou komen. Hij maakte zijn identiteit bekend, vertelde over zijn motieven en werd gedwongen onder te duiken tot en met een verblijf in de transitruimte van het vliegveld van Moskou zoals in de Panorama documentaire te zien is. Delong was verontwaardigd dat zijn dienst opeens de gebeten hond was. Obama benoemde een commissie onder leiding van Richard Clarke die het werk van de NSA moest beoordelen. In Silcon Valley was men woedend over de doorgifte van informatie aan de NSA. Facebook en Google ontkenden hun medewerking. Het was een bedreiging voor hun verdienmodel, waarin informatie over de klanten commercieel kon worden uitgebuit. Behalve Prism kwam ook het bestaan van Muscular aan het licht. Op basis van oude toestemming van Reagan kon men wereldwijd inbreken in de infrastructuur van digitale informatiestromen. Google was diep geschokt en ging hun data beter versleutelen.

Vanaf 2001 kon op basis van de Patriot Act al veel informatie vergaard worden die eerder verboden was. Mark Klein, technicus bij AT&T, merkte dat in 2002, toen hij een deur zonder klink van een hotelkamer zag, waarachter informatie van zijn telefoonbedrijf via een splitter doorgesluisd werd naar de NSA. Klein was daar woedend over, maar ook bang. Hij bracht zijn ontdekking naar buiten in 2005 nadat The Washington Post over de zaak publiceerde. Telefoonmaatschappijen, die altijd loyaal waren geweest aan het regeringsbeleid, lagen onder vuur. Internetbedrijven legden zich neer bij de mistige werkelijkheid, zo niet Nick Merrill, die een webhostingbedrijfje had in New York. Hij kreeg een zogeheten NSL, een geheime brief van de FBI, en vocht de wettigheid daarvan aan. Hoewel de FBI de brief introk, mocht Merrill er nog steeds niet over praten.    

De NSA liftte mee op de klantgegevens die een goudmijn waren voor de internetbedrijven als Google. Er kwam een openbaar protest, gesteund door het Democratische Congreslid Liz Figueroa, op gang tegen het feit dat G-mail wordt gelezen. Helaas kreeg ze weinig steun voor wetgeving. De FBI hield van Facebook omdat daar heel veel persoonlijke gegevens op te lezen zijn. Google kocht het advertentieprogramma Double Click om de heerschappij met Facebook aan te gaan over de databestanden. Cookies spelen daarin een belangrijke rol. De NSA leest daarbij mee. Directeuren uit Silicon Valley deden hun beklag bij de regering, maar veel voeten aan de grond kregen ze niet. Geen van de grote internetbedrijven zoals Google, Facebook of Apple wilde meewerken aan de documentaire, hetgeen genoeg zegt over hun praktijken. Gellman interviewde Snowden in Moskou en concludeert dat we nog steeds niet weten wat die praktijken allemaal behelzen.  

Hier mijn verslag van de Panorama uitzending over Edward Snowden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten