Alleen zijn hoeft nog niet eenzaam te zijn
Eenzaam sterven is een angstbeeld dat om de zoveel tijd weer
in het nieuws komt. Wat zich achter de voordeur van de overledene afspeelde is
echter niet altijd vast te stellen.
Diego Gutiérrez leidt zijn persoonlijke documentaire Sporen in met de mededeling aan zijn
vrienden dat zijn benedenbuurman Peter Kieft op 65 jarige leeftijd is overleden
en dat er niemand is langsgekomen om zijn vele bezittingen op te eisen. Hij
vraagt of zijn vrienden een blik op de huisraad te werpen voordat de gemeente
alles afvoert. De indrukken van de vrienden zeggen veel over hun eigen leven. Een
van hen brengt de standaardopvatting naar buiten dat Kieft een buitenbeentje
was die niet kon voldoen aan de eisen van de maatschappij en daardoor langzaam
verloederde. Tussendoor zien we alvast de rigoureuze opruiming door leden van
de gemeentereiniging.
Gutiérrez filmt de rondgang van zijn vrienden, die niet met hun namen genoemd worden, op een
onopvallende thematische manier. Ze kijken eerst verbaasd rond op de benedenverdieping
die propvol staat met spullen, die volgens een van hen nog wel wat zouden
opbrengen op een rommelmarkt, bekijken vervolgens foto’s en voorwerpen in de etage
woning en vertellen in het Engels steeds meer over hun eigen leven.
Gutiérrez neemt zelf ook deel uit de ontdekkingstocht. Hij
zegt dat het wellicht troostrijk is om veel spullen om zich heen te hebben als
men alleen is. Hij woont zelf in een groot pand en kent de eenzaamheid daarvan,
ondanks het meubilair dat hij van straat gehaald heeft.
Een meer filosofisch aangelegde vriend wil niets aanraken,
omdat alles net als in een museum een vaste plek heeft en hij de orde zou
verstoren als hij daarin in greep. Hij veronderstelt dat de man aan een ziekte leed
of anders aan een sterke bevlogenheid die hij zelf ook kent maar waarvoor hij
niet voluit durfde te gaan. Hij vermoedt dat Kieft bezig was met grote vragen
en nog langer had willen leven.
Wonderlijk zijn de vele fotoportretten van knappe jonge
vrouwen aan de muur en in een album. Een vriend ziet meteen dat het
professionele foto’s zijn. De vrouwen tonen met hun, niet geposeerde, open blik
aan dat ze in een goede verhouding met de fotograaf staan. Hij verwondert zich erover
dat geen van de vrouwen naar de begrafenis geweest is. Een blonde vriend die op
grond van zijn kostschoolervaring, vooral de eenzaamheid in de woning ziet, bladert
in het fotoalbum met portretten en denkt dat de vrouwen het verlangen naar
contact verbeelden.
Een oudere vriend van - als ik het goed verstaan heb - 84
jaar, leest voor uit een brief van Kieft die een pensioentje van de luchtmacht
had en een bedrijfje had opgericht dat Give
peace a chance heet. Op de mulo richtte hij al een schoolkrant op, daarna
was hij freelance fotograaf, die veel van de wereld zag. Hij betreurt het
tenslotte dat de wereld niet ten goede veranderd is. Een andere vriend ontdekt
dat Kieft getrouwd is geweest en ook een dochter had, maar dat zij het wellicht
te pijnlijk vond om de aftakeling van haar vader mee te maken. Nog een ander ziet
op het huwelijksfoto een gelukkig paar en neemt aan dat de man geen verandering
kon verdragen en wilde dat het leven steeds hetzelfde bleef.
De kalende vriend zou het erg vinden zijn herinneringen
kwijt te raken. Het zou betekenen dat hij verdwijnt als persoon. Vergankelijkheid
is een kwestie die ook de anderen bezig houdt. Een van hen vertelt dat hij
zichzelf niet voorzet in zijn kinderen omdat hij weinig vertrouwen in de
toekomst van deze planeet heeft. De filosoof vertelt dat velen om te blijven
voortbestaan iets proberen te creëren van eeuwigheidswaarde. De blonde vriend waardeert
de missie die Kieft had. Hijzelf heeft, op de opvoeding van zijn dochter na, geen
verder reikend doel in zijn leven. Gutiérrez is zelf niet zo gebrand op
bekendheid. Hij beseft de betrekkelijkheid van roem.
Enkelen nemen plaats in de leunstoel (zie foto) waarin Kieft leek te
slapen. Een van hem voelt de eenzaamheid aan den lijve. De blonde vriend durft
niet. Hij vindt het vies, omdat de stoel naar urine ruikt en hem doet hem denken
aan zijn eigen vader die zich ook verwaarloost. De filosoof spreekt van een
troon, waarin Kieft koning in eigen huis was. Hij komt daarmee in de buurt van
Kieft zelf die als uitsmijter van de film eerder in zijn huis geïnterviewd werd
door zijn dochter en in paradijselijke bewoordingen over zijn woning praat. Alleen
zijn hoeft nog niet eenzaam te zijn.
Hier
de trailer van Sporen, ook wel Traces of Huellas genoemd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten