Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 27 februari 2016

Judgment in Hungary (2013), documentaire van Eszter Hajdú


Voortslepend proces tegen moorden op Hongaarse minderheid

Judgment in Hungary gaat over een rechtszaak tegen vier rechtsextremistische mannen, die in de periode tussen juli 2008 en augustus 2009 verdacht werden van de moord op zes Roma, waaronder een kind. Eszter Hajdú volgt het proces dat vier jaar eindigt. Anders dan de aankondiging op mijn televisie wilde doen geloven, loopt het proces niet echt uit de hand, al komt de rechter af en toe wel knorrig over. Het is jammer dat Hajdú hem na afloop nog niet bevraagd heeft over zijn ervaringen, maar anderzijds maakt haar twee uur durende documentaire zonder commentaar veel indruk.

Dag 1. De vier verdachten, van wie enkelen met kale koppen, worden op 25 maart 2011 door agenten met bivakmutsen geboeid naar hun plaats in de rechtbank gebracht. Als ze naar voren moeten komen om schuldig of onschuldig te pleiten, mogen de boeien er even af. Alleen Apak Scontos bekent dat hij gedeeltelijk schuldig is. Arpad Kiss, Istvan Kiss en Zsolt Pevko spreken zich niet uit. Mevrouw Koka geeft haar identiteitskaart aan de rechter en wordt door hem bevraagd over mogelijke ruzie met haar omgekomen echtgenoot Jeno. In de rechtbank zijn beelden te zien van de aanslag op zijn leven op 23 april 2009. Haar advocaat spreekt met haar over de psychiatrische behandeling die ze krijgt om het trauma te verwerken. Een man die tatoeages zet, praat over de rechtse opvattingen van Istvan Kiss. Ze verschilden van mening over de holocaust. Volgens Kiss zelf doen die tatoeages er niet toe. Getuige Eva vertelt over Kiss die haar ondergeschikte was bij de belastingdienst.

Dag 19. De oude moeder Madgi Csorba hoeft volgens haar advocaat niet te getuigen waar de verdachten bij zijn. Die horen dan ook haar verhaal niet aan over molotovcocktails die bij haar dochter naar binnen werden gegooid en die het leven kostten aan haar zoon Robert en kleinzoontje Robi die op de vlucht neergeschoten werden. Zelf kreeg ze zeven kogels in haar been, maar ze hield zich stil uit angst anders ook gedood te worden. Renata de vrouw van Robert bekijkt de foto’s van de kwetsuren van haar man en kind. De moeder probeert erachter te komen wie de schutter is geweest en moet van de rechter beter kijken. Haar man Csaba vond later hulzen in de sneeuw. De ambulancebroeder kan zich tot ergernis van de rechter weinig meer van het incident herinneren. De vader krijgt een boete omdat hij voor zijn beurt spreekt. Buiten de zaal praat de familie over de verklaring van de ambulancebroeder. Ze denken dat hij bang is voor Istvan Kiss.

Dag 54. Er wordt gesproken over de houding van de verdachten ten opzichte van de Roma. Er zijn beelden van de Dag van Eer in 2007 op het Heldenplein in Boedapest(, waar eerder in 1989 massaal de herbegrafenis van Imre Nagy gevierd werd, rs, zie de documentaire 1989) en beelden van het huis van Pevko, dat vol ligt met wapens. De verdachten beginnen er steeds meer over dat er een showproces gevoerd wordt met verdachtmakingen die nergens op gebaseerd zijn.          

Dag 99. De zus van de vermoorde Maria Balogh is boos op de daders, die vlak achter haar zitten. Ze bekijkt de foto van haar zus die ze door de rechter krijgt aangereikt maar mag niets vragen. Pevko ontkent dat hij de verwondingen heeft toegebracht en vraagt haar of ze in de tijd na de moord bedreigd is. De zus vond het brutaal van Pevko dat hij haar aan durfde te kijken.

Dag 120. Er vindt een reconstructie plaats van de moorden. Csaba zegt dat foto’s zijn verduisterd. Een man op de tribune roept dat de moordenaar onder de politiemensen zit en loopt daarna de zaal uit. De aanklager meent dat de rechter een eigen onderzoek is begonnen maar de rechter ontkent dat. Hij wil alleen niet lui zijn. De verdediging wil vrijlating. Er zijn irritaties. De vader van Robert bezwijkt aan een hartaanval en wordt naast zijn zoon en kleinzoon begraven.

Dag 160. In zijn slotverklaring zegt de aanklager dat de verdachten de slachtoffers niet zagen als medemensen. Hij wil dat de verdachten schuldig worden verklaard aan de moorden. De verdediging wil juist vrijspraak vanwege gebrek aan bewijs. Buiten ontstaat daarover onrust.

Dag 167. Scontos krijgt dertien jaar gevangenisstraf opgelegd, de anderen levenslang. De rechter zegt dat de procedurefouten niet zo ernstig zijn dat de straf niet kan worden opgelegd. Hij vindt de moorden moreel verwerpelijk en onaanvaardbaar. Hij gebiedt de zaal nog even geduld te hebben en maakt zijn rede af. Hij blijft als laatste achter. Het proces heeft ruim tweeëneenhalf jaar geduurd. De positie van de Roma in Hongarije en daarbuiten blijft kwetsbaar.   

Hier meer informatie op de site van Idfa, met onder andere fragmenten die niet opgenomen zijn in deze lange documentaire, hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten