Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 9 juni 2017

Hersenleed (2017), documentaire van Jan Louter


Aangrijpende maar liefdevolle beelden van personen met een hersentumor

Jan Louter is een filmmaker die de verbeelding een grote rol toekent, zoals we zagen in eerdere documentaires over jazztrompettist Eric Vloeimans en schrijver Louis Couperus. Hersenleed gaat over drie patiënten met een hersentumor, maar vooral over twee hersenchirurgen die een zeer moeilijke taak hebben om de patiënt niet te beschadigen. ‘Eén verkeerd sneetje en de patiënt zal nooit meer dezelfde zijn, kopte RTV Rijnmond. Clemens Dirven en Arnaut Vincent van het Erasmus MC in Rotterdam , waar jaarlijks vijfhonderd hersenoperaties verricht worden, kwijten zich met verve van hun taak. Hun vakmanschap en menselijkheid is een voorbeeld van wat mensen vermogen in deze tijd van verruwing. De rust die ze uitstralen en hun medeleven met Mariska, Tessa en Steven zijn van een grote schoonheid, ook in situaties die zeer zorgwekkend zijn, zoals bij een arts die een hele agressieve vorm van kanker heeft. Dirven vertelt hem eerlijk dat hij niet weet heeft hoe de menselijke geest met zo’n boodschap omgaat. Als men een te uitgesproken oordeel geeft, zegt hij tegen Louter, ontneemt men de ander de hoop en hoop doet leven. Het oordelen is een dilemma en dat vraagt tijd.

De beelden van de operaties zijn nogal heftig voor personen zoals ik die nooit naar operaties op televisie wilden kijken. Een chirurg in opleiding, die Dirvan assisteert zegt dat een hersenchirurg niet teveel in zijn eentje moet opereren, maar anderzijds ook wel ambitie moet hebben om dit moeilijke werk te doen. Het brein is bijzonder, zegt hij. Hij toont met genoegen de sereen pulserende hersenen. Vincent legt eerst de hoofdhuid naar voren, maakt dan een gat die hij na de operatie met schroeven dichtmaakt, waarna de huid er weer over heen gelegd wordt.

De beelden die Louter tussen de operaties doormaakt doen denken aan het fameuze drieluik Levensberichten (1986) van Cherry Duyns over de afdeling oncologie van het VU ziekenhuis in Amsterdam. Ongetwijfeld omdat het daar ook personen betrof met kwaadaardige gezwellen. De focus van Duyns was meer gericht op de patiënt, die moest leren omgaan met een vreselijke ziekte, maar dat zit ook in de portretten van Louter.

Mariska, moeder van drie kinderen, praat, bijgestaan door haar man, met Dirven over haar problemen. Een operatie is noodzakelijk. Pas dan zal duidelijk worden of de tumor goed- of kwaadaardig is. Zelf heeft ze al het nodige opgezocht over het onderwerp, dus ze weet waar het over gaat. Bang is ze niet. Ze zegt tegen Dirven dat hij maar precies moet zeggen waar het op staat. Dirven geeft haar nog een periode van een jaar. Inclusief nabehandelingen met chemotherapie en bestraling. De uitslag van het weefselonderzoek komt pas een week na de operatie. De operatie slaagt, maar Mariska is bang voor de uitslag. Die blijkt inderdaad tegen te vallen. Mariska is in ieder geval gerust gesteld dat ze eerder kan uitstappen als dat nodig mocht zijn. De nabehandeling slaat in ieder geval aan, zodat ze nog een tijdje kan genieten van haar kinderen.

De jongere Tessa, moeder van een zoon, die ook bijgestaan wordt door haar man, heeft volgens Vincent al lange tijd twee tumoren in haar hersenen. Die moeten eruit gehaald voordat ze kwaadaardig worden. Tessa laat haar lange rode haren wegscheren en doneert ze voor een goed doel. Vincent leidt de operatie. Hij praat met een collega over fietsen en legt Louter uit wat hij aan het doen is. De operatie gaat goed. Vincent belt met de man van Tessa, die zelf ook tevreden is (zie foto). Enige tijd later is ze weer aan het werk.

Vincent heeft een gesprek met Steven en zijn vrouw. Steven is een afgestudeerd bioloog die al eens in 2008 geopereerd is en toen spraakproblemen had. Om te voorkomen dat het spraakcentrum geraakt wordt, opereert Vincent terwijl Steven in wakkere staat is en woorden nazegt. Het is helemaal fascinerend dat hij tijdens de operatie nog een telefoongesprek kan voeren met zijn vrouw. Helaas heeft hij toch weer spraakproblemen na de operatie. Vincent herinnert hem eraan dat hij die ook in 2008 had. In de aftiteling lezen we dat de tumor toch weer teruggekomen is.  

Hier de trailer van Hersenleed, hier mijn bespreking van Het fluisteren van Eric Vloeimans, hier die van Louis Couperus – niet te stillen onrust.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten