Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 22 januari 2018

Bert Natter over Zij zullen denken dat we engelen zijn, VPRO Boeken, 21 januari 2018


Gewone man biedt geconfronteerd met ingrijpende gebeurtenissen in zijn leven

Afgelopen week verscheen de nieuwe roman Zij zullen denken dat we engelen zijn van oud uitgever en journalist Bert Natter (1968). Hoofdpersoon Alfred Ellerau wil op een terras iets gaan drinken met een vrouw die hij net heeft leren kennen als er een aanslag wordt gepleegd. Het leven van Alfred verandert daardoor voorgoed. Carolina Lo Galbo praat met Natter over de roman.

Lo Galbo merkt op dat de aanslag van een ander kaliber was dan de vuurwerkramp uit Begeerte heeft ons aangeraakt uit 2011.
Natter vertelt dat hij de aanslag zelf heeft bedacht. Hij zag die in een nachtmerrie voor zich, noteerde die in zijn dagboek en op een los blaadje. Hoewel hij al anderhalf jaar met een ander boek bezig was, wilde hij daar toch iets mee en schreef in een week tijd het halve boek. Dat kwam ook door de vertelstem van Alfred die meteen goed was. Alfred is iemand met een beperkte blik, het tegendeel van een intellectueel. Als chauffeur op een busje voor verstandelijk gehandicapten vindt hij structuur en houvast in het leven. In een half jaar was het boek klaar. Het verhaal beklemde hem en er zit minder humor in dan in Goldberg, waarin een student zich afsluit van zijn eigen leven en zich verdiept in het leven van een leerling van Bach. Voor Alfred is er, op het contact met de vrouw, geen enkele vluchtweg mogelijk. In de roman is er een groot verschil tussen de feiten die door de media worden opgelepeld en de ervaring van Alfred. De klap komt bij hem later aan, ook omdat hij het verlies van zijn echtgenote nog niet verwerkt heeft. Natter heeft het drama teruggebracht tot een periode van tien dagen.

Lo Galbo zegt dat het leven van Alfred niet vlot, dat hij vast zit.
Natter antwoordt dat Alfred leeft met de rem erop, maar de aanslag maakt daar een einde aan. Als vader van een verstandelijk gehandicapt kind weet hijzelf zo’n beetje hoe het er in een busje aan toe gaat dat dit soort kinderen vervoert. De chauffeurs zijn vaak werklozen die aangesteld door de gemeenten om te besparen op de financiën, maar hebben wel een hele verantwoordelijke taak. De baan past goed bij Alfred. Hij was ooit fotograaf maar kan goed omgaan met zijn passagiers en ging in het boek vooral zijn eigen weg.

Lo Galbo merkt op dat dit is wat de verbeelding met een schrijver doet.
Natter antwoordt dat Alfred een gewone man is die de koers van het boek bepaalt. Elke schrijver heeft zijn beperkingen, hijzelf vindt het moeilijk om de intellectuele en kunstzinnige saus eraf te schrapen maar vond het in dit geval toch belangrijk om zich helemaal te kunnen richten op het innerlijk van Alfred en zijn sociale omgeving.

Lo Galbo vraagt waarom de vrouw Prunella heet.
Natter heeft die naam gevonden op een cd waarop een harpiste speelde. Haar naam kreeg daarop nog meer betekenis omdat ze uit een familie van fruittelers komt.

Lo Galbo vraagt of Zij zullen denken dat we engelen zijn zwaar was om te schrijven.   
Natter antwoordt dat de humor, zoals in bovenstaande antwoord, toch wel aanwezig is. De aanslag uit het begin van de roman, moest hij zelf ondergaan, waarbij hij niet zo ver ging als Marcel Möring, die zich lichamelijk verbeeldt hoe zo iemand zo gevoeld moet hebben. Hij put vooral uit zijn geheugen. Zijn beschrijving van Prunella die uit haar lichaam treedt, klopte aardig met de werkelijkheid, merkte hij later.

Lo Galbo vraagt hoe het mogelijk is verder te lezen na zulke verwoestende ervaringen.
Natter antwoordt dat Alfred van mening is dat zelfmoord een cynische reactie zou zijn en dat hij daarom blijft leven. Het is aan de lezer te bedenken hoe het met hem en Prunella verder gaat.

Hier een leesfragment op de site van Athenaeum Boekhandel

Geen opmerkingen:

Een reactie posten